نخستین توربین کلاس F تکمیل شده با توان داخلی با وزنی حدود ۳۱۰ تن روی یک تریلی عظیم الجثه (بوژی) با ۱۷۶ چرخ در ۲۲ محور قرار گرفت و این ۱۷۶ چرخ، در مسیر رسیدن این توربین به دومین ساختگاه نیروگاه کلاس F ایران به حرکت درآمد.
به گزارش خبرنگار اقتصادی راندمان که با عناوینی چون کارآیی و بازده نیز قابل بیان است، به معنای هزینه کمتر و دستاورد بیشتر بوده و در صنعت تولید برق حرارتی به معنای مصرف سوخت کمتر به ازای تولید هر واحد برق است. به عبارتی، با افزایش هر واحد راندمان نیروگاه، شاهد تولید برق بیشتر از هر واحد سوخت مصرفی، کاهش آلایندگی هوا و صرفه‌جویی و بهره‌دهی بیشتر اقتصادی هستیم.
یکی از راهکارهای اصلی افزایش راندمان نیروگاهی در صنعت برق حرارتی، استفاده از تجهیزات دوار با تکنولوژی و دانش فنی بالاتر است. توربین که از آن به عنوان مهمترین بخش یک نیروگاه می توان نام برد، از مهمترین تجهیزاتی است که راندمان آن به طور مستقیم در راندمان کلی نیروگاه اثر دارد.
در اواخر دهه ۱۳۷۰ و اوایل دهه ۱۳۸۰ دانش ساختِ توربینهای کلاس E در تعامل با صاحبان این دانش یعنی شرکت های بین‌المللی چون زیمنس به ایران وارد شد و در اختیار شرکت های توانمندی چون گروه مپنا قرار گرفت و با فعالیت این شرکت دانش بنیان ایرانی، در طی دو دهه اخیر، صنعت برق حرارتی ایران با استفاده از ده‌ها توربین کلاس E از انواع سیکل ساده، سیکل ترکیبی و توربینهای ارتقا یافته، به خودکفایی رسید.
حال با گذشت دو دهه از سردمداری توربینهای کلاس E در تولید برق حرارتی کشور، مسیری در راستای دستیابی به دانش فنی توربینهای کلاس F در ایران آغاز شده که با راهبری شرکت تولید نیروی برق حرارتی و توانمندی شرکت گروه مپنا در حال انجام است.
در مسیر دستیابی به دانش توربینهای کلاس F ، شنبه هفته گذشته نخستین توربین کلاس F تکمیل شده با توان مهندسان داخلی از کارخانه شرکت مهندسی و ساخت توربین مپنا (توگا) به سمت محل احداث نیروگاه دوکوهه اندیمشک حرکت کرد.
این توربین ۳۰۷ مگاواتی که حدود ۳۰ درصد آن با توان داخلی تکمیل شده، با وزنی حدود ۳۱۰ تن روی یک تریلی عظیم الجثه (بوژی) با ۱۷۶ چرخ در ۲۲ محور قرار گرفت و این ۱۷۶ چرخ، در مسیر رسیدن نخستین توربین کلاس F تکمیل شده با توان داخلی به دومین ساختگاه نیروگاه کلاس F ایران (پس از نیروگاه هنگام بندرعباس) به حرکت درآمد.
این توربین حدود یک ماه و نیم در مسیر خواهد بود تا به نیروگاه اندیمشک برسد. با بهره‌برداری از این نوع توربین، راندمان ۳۹٫۵ درصد در سیکل ساده گازی و ۵۹ درصد در سیکل ترکیبی حاصل می‌شود.
مجید بهمنی، مدیرعامل شرکت مهندسی و ساخت توربین مپنا در این خصوص گفت: با توجه به درخواست وزارت نیرو برای توربینهای با بازدهی بالا، قرارداد انتقال دانش فنی با شرکت زیمنس آلمان محقق شد و یقینا مراحل ساخت داخل نیز توسط همکاران ایرانی گروه مپنا تا صد در صد ساخت داخل پیش خواهد رفت.
وی افزود: تعدادی از نیروگاه‌ها در صف خرید این توربین هستند که با توجه به اولویت‌های تعیین شده، این توربین‌ها آماده، حمل و نصب خواهد شد؛ به عبارت دیگر، توربین کلاس F با توجه به درخواست مشتریان تولید می‌شود و تاکنون نیز ۱۲ قرارداد خرید این محصول نهایی شده است.
بهمنی از زمان بندی سه تا چهار ساله برای انتقال کامل دانش فنی توربینهای کلاس F خبر داد و تصریح کرد: همکاران مپنا در این بازه زمانی به تدریج قطعات داغ و تمام قسمت‌های اصلی توربین کلاس F را طراحی خواهند کرد.
وی ادامه داد: یک ویژگی مهم این موضوع نیز آن است که تقریبا هیچ کشوری در دنیا به این شکل وارد انتقال دانش فنی نشده است و کشورهایی بوده‌اند که وارد این حوزه شده‌اند اما موفق نبوده‌اند.
بیشتر بخوانید
همچنین ایرج نگارش، مدیرکل دفتر مهندسی و نظارت بر طرح‌های شرکت مادر تخصصی تولید نیروی برق حرارتی در خصوص توربینهای گازی راندمان بالا در ایران گفت: با توجه به اسناد بالادستی و تکالیف قانونی، شرکت تولید نیروی برق حرارتی درصدد افزایش راندمان نیروگاه‌های کشور به منظور کاهش سوخت مصرفی است، به همین منظور در قراردادهای جدید به سمت استفاده از این توربینهای کلاس بالاتر حرکت کرده است.
وی افزود: با توجه به اینکه هنوز دانش فنی در خصوص طراحی و ساخت این نوع از توربین‌ها در داخل کشور انجام نگرفته است، نیاز است که این دانش فنی در ابتدا و تحت لیسانس یکی از سازندگان اصلی به کشور منتقل شود. از این رو مقرر است این دانش فنی توسط شرکت گروه مپنا و طی تفاهم نامه‌ای از طریق خریداری توربینهای گاز SGT5-4000F و بومی سازی آن در طی اجرای بلوک‌های سیکل ترکیبی کلاس F در هشت ساختگاه محقق شود؛ بدین ترتیب توربین گاز مذکور علاوه بر مصارف داخلی، قابلیت صادرات و نصب در خارج از ایران را نیز خواهد داشت.
